I gjatë, i pashëm, atletik, komunist jo për ideale – Si e përshkruante raporti sekret i CIA-s Enver Hoxhën dhe enturazhin e tij?

Ende pa e pasur kontrollin e plotë të shtetit, por në hapat e duhur drejt marrjes së kontrollit të çdo freni të strukturës shtetërore në Shqipëri, Enver Hoxha dhe enturazhi i tij ishin në radarin e Agjencisë Qendrore të Inteligjencës amerikane (CIA), e cila kishte mbledhur informacione të mjaftueshme prej të gjithëve, për të parë skenarët e mundshëm të asaj çfarë mund të ngjante në Shqipëri.

Në një raport sekret të publikuar në vitin 1947, një pjesë të së cilit Albanian Post e publikoi më 20 prill, mbi rolin që Shqipëria mund të luante në rajon, flitet me emra konkretë edhe për krerët politikë të asaj kohe në vendin e vogël ballkanas.

Si përshkruheshin ata, në raportin e CIA-s?

Enver Hoxha

I gjatë, i pashëm, atletik, me aftësi të mira komunikuese, i vendosur dhe agresiv, ambicioz, i pasinqertë dhe me mungesë të theksuar të idealeve bazë. Një komunist për pragmatizëm, më shumë se sa për ideale.

Të gjitha këto karakteristika i atribuohen një emri të vetëm në raportin e CIA-s të vitit 1947, Enver Hoxhës.

Sipas përshkrimit, si kryeministër dhe komandant i Forcave të Armatosura, ministër i Luftës dhe Punëve të Jashtme, Hoxha ishte diktatori i pakundërshtueshëm i Shqipërisë.

“Përtej faktit se sharmi i tij personal do ta bënte një figurë ideale për diktatin komunist, ai po ashtu zotëron cilësitë e lidershipit, të cilat e bëjnë praktikisht të pazëvendësueshëm nga të tjerët”, thuhet aty.

Në të, përshkruhet se si Hoxhës i mungojnë trajnimet e liderëve rajonalë si Tito apo Dimitrov. Mirëpo, gjithashtu, fakti se ai është mbështetur tek ta dhe këshillat e tyre, për të vendosur regjimin e tij.

Teksa, urdhrat, i merrte fillimisht nga Sekretari i Përgjithshëm i Partisë Komuniste jugosllave.

Kontrolli mbi njerëzit e tij dhe shqiptarët ishte i pamohueshëm për amerikanët. Megjithatë, në rastin eventual të formimit të një Federate Ballkanike, ai nuk do të kishte shanse përballë Titos apo Dimitrovit.

Koçi Xoxe

Hakmarrës, sadist dhe i paskrupullt.

Përshkrimi i Koçi Xoxes ishte edhe më i errëti në faqet e raportit të CIA-s.

Në atë kohë Sekretar i Përgjithshëm i Partisë Komuniste, Xoxe shihej si i vetmi, i cili mund të pasonte Hoxhën në krye të shtetit.

Madje, për të shkruhej se ishte i vetmi pasardhës logjik i diktatorit.

“Nuk është aq piktoresk sa Enver Hoxha, por mbajtja e fuqishme e shtetit me forcë e bën të ketë kontroll mbi agjenci të caktuara”, shkruhet aty.

Më së shumti, Xoxe përshkruhet si person, të cilit i pëlqen popullariteti dhe njihej që atëherë si organizator i një sërë ngjarjesh madhore në Shqipëri.

Mehmet Shehu

Gjeneral Major Mehmet Shehu është edhe personaliteti, për të cilin raporti flet me elozhet më të larta, duke parë edhe angazhimin e tij me brigadën ndërkombëtare në Spanjë.

I guximshëm, vigoroz dhe agresiv. Flet anglisht, frëngjisht, italisht dhe spanjisht.

Shehu po ashtu si Xoxe, janë përmendur nga Moska si përzgjedhje për të zëvendësuar Hoxhën në rast nevoje.

Kështu thotë raporti i CIA-s.

Vetëm 36-vjeçar, ai kishte luftuar krah kauzës komuniste në Spanjë. Më së shumti, ishte rekordi që ai kishte në luftë, që e bënte shumë popullor te njerëzit.

Nako Spiro

Si një prej njerëzve më të fuqishëm të regjimit, përshkruhej Nako Spiro nga inteligjenca amerikane në vitin 1947.

Një pro-rus i fuqishëm, Spiro besonte se kapitalizmi amerikan dhe imperializmi britanik, ishin armiq vrastarë të lëvizjeve popullore.

Ndër karakteristikat e tij, ai përshkruhej si një person i organizuar, inteligjent, shumë punëtor, por i cili mund të ishte tepër i pakëndshëm.

Koço Tashko

Personazhi i fundit, i cili përshkruhet në raportin e CIA-s, është Koço Tashko, i cili nuk kishte pozita aq të larta sa të tjerët, por vlerësohej me po aq influencë.

Tashko kishte kaluar disa vite në SHBA, ku ishte diplomuar në Universitetin e Harvardit. Ai, po ashtu, kishte kaluar gjashtë vjet në Moskë dhe përshkruhej si pro-sovjetik.

Roli kryesor i Tashkos, si një person inteligjent, lidhej më së shumti me interpretimin fillestar të direktivave prej Kremlinit dhe Jugosllavisë ndaj Hoxhës.